यस्ता वैज्ञानिक जसले संसारको अध्यात्मवादलाई आगो लगाए

यस्ता वैज्ञानिक जसले संसारको अध्यात्मवादलाई आगो लगाए


मेरो जीवनसँग सामना गरिरहेका ठूला प्रश्नहरूद्वारा म लोभिएको छु, र तिनीहरूलाई वैज्ञानिक उत्तरहरू खोज्ने प्रयास गरेको छु। यदि म जस्तो तपाईं पनि ताराहरूलाई हेर्नुहुन्छ, र तपाईंले जे देख्नुहुन्छ त्यसलाई बुझ्ने प्रयास गर्नुभयो, भने तँपाइ संसार बाल्न आगो फुक्दै हुनुहुन्छ । अब सम्झनुस कि तपाईले पनि मैले जस्तै ब्रह्माण्डलाई अस्तित्वमा राख्ने कुराको चिन्ता गर्न थाल्नुभयो। माथिका हरफहरु संसारका प्रसिद्ध वैज्ञानिक स्टेफन हाकिंग्सका हुन ।
प्राध्यापक स्टीफन हकिग्ंस नासाका लेक्चर हुन । उनले हामी किन अन्तरिक्षमा जानु पर्छू भन्ने बारेमा बोलेका थिए । स्टीफन हकिग्संलाई इतिहासकै सबैभन्दा उत्कृष्ट सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रीहरू मध्ये एक मानिन्छ। बिग बैंगदेखि ब्ल्याक होलसम्मको ब्रह्माण्डको उत्पत्ति र संरचनामा उनको कामले यस क्षेत्रलाई क्रान्तिकारी बनायो, हकिग्संको १४ मार्च २०१८ मा मृत्यु भयो।
रोगसंग लडेर जीवन जितेका
बेलायती ब्रह्माण्डविद् स्टीफन विलियम हकिन्सको जन्म ८ जनवरी, १९४२ इगंल्यान्डमा भएको थियो ( खगोलविद् गालीलियो गलीलियोको मृत्युपछिको ३०० वर्ष पछि। उनी युनिभर्सिटी कलेज, अक्सफोर्ड गए, जहाँ उनले भौतिक विज्ञानको अध्ययन गरे, बुबाले औषधीमा ध्यान दिन आग्रह गरे। हकिंग क्याम्ब्रिज गए ब्रह्माण्डको समग्र अध्ययन, ब्रह्माण्डको अध्ययनको लागि क्याम्ब्रिज गए।
आफ्नो २१ औं बसन्तमा हकिंगलाई मोटर न्युरोन रोग लागेको पत्ता लाग्यो, जसलाई अधिक सामान्य रूपमा लू गेग्रीग रोग वा एमायोट्रोफिक लेटल स्क्लेरोसिस ९एएलएस० भनिन्छ। ऊ दुई बर्ष भन्दा बढी बाँच्ने आशा गरिएको थिएन। आफ्नो डक्टरेट पूरा सम्भव छैन भन्ने संकेत देखा पर्‍यो।
यो रोग फैलिएपछि हकिंग कम मोबाइल भयो र ह्विलचेयरको प्रयोग गर्न थाल्यो। कुराकानी बढि चुनौतीपूर्ण भयो र, विस्तारै उनको, आवाज गयो । क्याम्ब्रिजमा निर्माण गरिएको स्पिच उत्पादन उपकरण, सफ्टवेयर प्रोग्रामको साथ मिलेर, उनलाई इलेक्ट्रोनिक आवाजको रूपमा काम गर्न मोशिन राखियो त्यसले उनको टारेको थियो । जसले उनलाई आफ्नो गालामा मांसपेशिहरू सार्दै आफ्नो शब्दहरू छनौट गर्न मद्दत गर्‍यो।

निदान गर्नु भन्दा ठीक अघि हकिंगले जेन भिल्डेलाई भेटे र दुबैको आपसि सहमतीमा विवाह भयो। ती दम्पती बिचमा विभिन्न कारणले छुट्टिनु पर्यो । उनका तीन बच्चाहरु थिए। हकिगंको पुनर्विवाह भयो तर २०००मा उनको सम्बन्धविच्छेद भयो।

एक शानदार दिमाग

हकिंग क्यामब्रिजमा स्नातक भए पछि उनले अनुसन्धान सहयोगीको रूपमा र पछि एक पेशेवर साथीको रूपमा सेवा गरे। उनी रोयल सोसाइटीमा सम्मिलित भए, वैज्ञानिकहरूको विश्वव्यापी फेलोशिप। समयसंगै उनको प्रगतिको खुडकिलाहरु उचालिदै गए । उनी क्याम्ब्रिजमा गणितका लुकासियन प्रोफेसर नियुक्त भए, विश्वको सबैभन्दा प्रसिद्ध शैक्षिक कुर्सीको बिल्ला भिरेका यि वैज्ञानिक थिए । उनी दोस्रो धारक सर आइज्याक न्यूटन, रयल सोसाइटीका सदस्य पनि थिए।

आफ्नो क्यारियरको दौडान, हॉकिग्सले ब्रह्माण्डलाई नियन्त्रण गर्ने आधारभूत कानूनहरूको अध्ययन गरेका थिए । उनले प्रस्ताव गरे कि ब्रह्माण्डले गर्वका साथ एउटा काम गरेको छ ( बिग बैंग ( यसको सम्भावना अन्त्य हुनेछ। उनका सँगी ब्रह्माण्डविद् रोजर पेनरोससँग काम गर्दै उनले प्रदर्शन गरे कि अल्बर्ट आइन्स्टाइनको थ्योरी अफ जनरल रिलेटिविटीले संकेत गर्दछ कि अन्तरिक्ष र समय ब्रह्माण्डको जन्मबाट शुरू भयो र कालो प्वालमा समाप्त भयो, जसले आइन्स्टाइनको सिद्धान्त र क्वान्टम थ्योरी एक हुनुपर्दछ भन्ने संकेत गर्दछ।

दुई सिद्धान्तहरू सँगै प्रयोग गर्दै, हकिंगले यो पनि निर्धारण गर्‍यो कि कालो प्वालहरू पूर्णतया कालो छैन तर बरु रेडिएसन उत्सर्जन गर्दछ। उनले भविष्यवाणी गरे कि बिग बै द्यबलन पछाडि प्रोटोन जत्तिकै सानो ब्ल्याक होलहरू सिर्जना गरियो जुन दुबै सामान्य सापेक्षता र क्वान्टम मेकानिक्सद्वारा संचालित थियो।

प्रोफेसर स्टीफन हकिंगले शून्य गुरुत्वाकर्षण उडानको समयमा वजनको कमीको स्वतन्त्रताको अनुभव गर्दछ भनेर प्रमाणित गरका थिए ।
प्रोफेसर स्टीफन हकिंगले शून्य गुरुत्वाकर्षण उडानको समयमा वजनको कमीको स्वतन्त्रताको अनुभव गर्दछ।
उनले आफ्नो सिद्धान्तलाई संशोधित गरे । काला प्वालहरू छैन   भनेर पनि लेखे ( कम्तिमा पनि, जसरी ब्रह्माण्डविद्हरूले परम्परागत रूपमा उनीहरूलाई बुझेका थिए। उनको सिद्धान्तले ूघटना क्षितिजको अस्तित्व हटायो, जहाँ कुनै कुरा उम्कन सक्दैन। बरु, उनले प्रस्ताव गरे कि त्यहाँ स्पष्ट क्षितिज हुनेछ जुन कालो प्वाल भित्र क्वान्टम परिवर्तन अनुसार परिवर्तन हुन्छ। तर यो सिद्धान्त विवादास्पद नै छ। स्टीफन हॉकिंग

प्रसिद्ध भनाइहरु
-हामीले हाम्रो कार्यको सबैभन्दा ठूलो मूल्य खोज्नु पर्छ ।
-ज्ञानको सबैभन्दा ठूलो शत्रु अज्ञानता होईन, यो ज्ञानको भ्रम हो ।
-बुद्धिको परिवर्तन गर्न अनुकूल गर्न को लागी क्षमता हो ।
-यो स्पष्ट छैन कि बुद्धिमतासँग कुनै दीर्घकालीन अस्तित्व मूल्य छ ।
-वास्तवमै गणितीय सुत्रको सार्र्थक तर्क गर्न सकिदैन। ।
-मेरो अशक्तताको बारेमा रीस गर्नु समयको बर्बादी हो। जीवनमा भाग लिनु पर्छ र मैले खराब काम गरेन। मानिसहरूलाई तपाईंसँग समय -हुँदैन जब तपाईं सँधै रिसाउनुहुन्छ वा गुनासो गर्नुहुन्छ ।
-म दिमागको जीवन बिताउन मलाई दिइएको दुर्लभ अवसरको मजा लिन्छु। तर मलाई थाहा छ मलाई मेरो शरीर चाहिन्छ र यो सधैंभरि रहनेछैन ।

-पार्वती खड्का